ملاقات دیپلماتیک پس از سال های متلاطم

روابط ایران و انگلیس در فواصل مختلف زمانی و به سبب نوع حاکمیت های مختلف بر کشور همیشه دارای پستی و بلندی های بی شماری بوده است. این روابط یعنی هیچ گاه شاهد یک روند سعودی و حتی نزولی نبوده بلکه روندی پر تلاطم داشته، گاهی در اوج و گاهی در فرود بوده است.

به گزارش امید به نقل از تدبیر، برخی  از خبرگزاری ها از قطعی شدن دیدار رییس جمهور ایران و ویلیام هیگ وزیر امور خارجه بریتانیا  خبر دادند. شاید بتوان به این مساله- در صورت وقوع- به عنوان نقطه اوج روابط ایران و انگلیس طی 10 سال گذشته اشاره کرد .بسیاری از تحلیل گران از بازداشت چند تنفنگدار دریایی انگلیسی در اروند رود مورخ  فروردین 86 به عنوان نقطه فرود روابط ایران و انگلیس یاد کرد. بازداشتی هایی که در نهایت  با بدرقه  رییس جمهور وقت و لباس هایی نو به خانه بازگشتند.

روابط به سردی گرایید

پس از به قدرت رسیدن محمود احمدی نژاد در سال 84 ، روابط ایران و انگلیس کم کم رو به سردی گرایید .  پس از حضور نظامیان انگلیسی در بصره حساسیت های مرزی بین نیروهای ایران و انگلیس به وجود امده بود  و در نهایت  در دي‌ماه 1383، هشت نفر از نظاميان اين كشور با ورود به آبهاي سرزميني ايران توسط  نيروي دريايي سپاه دستگير شدند و اندکی  بعد  پس از مذاکرات و  تعهد دولت انگليس، آزاد شدند. اما پیش از آن ، روابط آرام تری میان این دو کشور برقرار بود. در سال  2000، کمال خرازی، وزیر خارجه ایران، از لندن دیدار کرد و در سال 2001 نیز جک استراو،وزیر امور خارجه وقت بریتانیا به ایران سفر کرد که آن سفر به عنوان بخشی از تلاش‌ها برای ایجاد ائتلافی علیه طالبان در افغانستان انجام شد . هر چند  استراو پس از آن سه بار دیگر نیز عازم ایران شد. بسیاری از منتقدانش نیز در لندن "جک تهرانی " خطاب می کنند.
در زمان  ریاست جمهوری محمد خاتمی، در پاسخ به شعار گفت و گوی تمدن ها،  بریتانیا از سال ۲۰۰۰ تلاش کرد گفت‌وگویی بین‌ ادیان  میان آکادمیسین‌ها و رهبران دینی ایرانی و بریتانیایی برقرار کند و به این ترتیب  می توان گفت  که  طی چندین سال سیاست ارتباط بین این دو کشور سیاست «همکاری سازنده» بود. اما در دوره ای که روابط دو کشور با تصویب مصوبه ای در مجلس با عنوان مصوبه کاهش روابط ایران و بریتانیا به کمترین حد خود رسید.

فرود رابطه ایران و انگلیس

  روند دیپلماسی غیر فعال دولت احمدی نژاد در  پیوند با برخی سخنان شعار گونه او  و از  سوی دیگر روند افزایشی تحریم های بین اللمللی  علیه کشور، دست به دست هم می دهد تا بتوان عملکرد  دولت مستقر در 8 سال گذشته درعرصه سیاست خارجی را ناموفق ارزیابی کرد.
هر چند روابط ایران و انگلیس در این میان به  صورت خاص دچار نوسان می شد. از سویی مساله  مالکیت بریتانیا بر باغ قلهک(سفارت انگلیس در ایران) که عده ای آن را غصبی دانسته اند، باب تازه از اختلاف را میان انگلیس ایران باز کرده بود  تا آنجا که عده ای از نیروهای تندرو در اقدامی خودسرانه به سفارت انگلیس در ایران حمله کردند و پرچم این کشور را پایین آورده و آتش زدند از سوی دیگر محمود احمدی نژاد  در شهریور 1389 ، طی مراسم رونمایی از «منشور کوروش»  در کنار سفیر انگلستان ایستاد و سخنان بی‌سابقه‌ای درباره رابطه با انگلیس  به او گفت.  در این مراسم که اعضای دفتر رییس جمهور وقت، حمید  بقایی و اسفندیار  رحیم مشایی - که حلقه سران حلقه انحرافی نیز خوانده می شوند-  حضور داشتند  رییس جمهور پس از رونمایی از منشور کوروش  به سفیر و دیپلمات‌های انگلیسی گفت که خواهان «آغاز يك همكاري گسترده و همه جانبه و مستمر در زمينه‌هاي گوناگون با کشور انگلیس» است. دولت انگلیس نیز در بیانیه مهمی پیرامون «رونمایی از منشور کوروش در تهران» آن را «یک لحظه تاریخی مهم» توصیف کرد. این همه در حالی اتفاق افتاد  که  مجلس اصولگرای هشتم، نیز مصوبه ای را تحت عنوان کاهش روابط ایران و بریتانیا تصویب کرده بود. هر چند علی اکبر صالحی، وزیر امور خارجه دولت نهم، حمله به سفارت انگلیس در تهران  را محکوم کرد و گفت که دیگر تکرار نخواهد شد اما فرانسه، ایتالیا، هلند و آلمان در واکنش به این حمله، سفرای خود را از ایران فراخواندند. در کنار همه این اتفاقات درما ه های پایانی  عمر دولت  دهم، خبر  رسید که اسفندیار  رحیم مشایی مهمان وزیر استراو در لندن بوده است . اسفنديار رحيم مشايي رئيس سازمان ميراث فرهنگي و گردشگري در جريان سفر خود به  لندن به  بهانه  شركت در سومين جلسه ايرانيان خارج كشور و اولين همايش ايرانيان مقيم انگليس به لندن سفر كرده  در زمان حضور خود در لندن ديداري با جك استراو وزير خارجه سابق انگليس داشته  است. به هر  روی حتی انتشار عکس های این ملاقات باعث نشد که مسوولین دولت دهم در این باره توضیح  دهند. در نهایت این که  مواضع رسمی و غیر رسمی ایران و انگلیس  در  8 سال اخیر، سطح روابط ایران این دو کشور را در محدودترین حد ممکن نگه داشت.

دیدار روحانی با وزیر خارجه انگلیس

شنیده ها حاکی از این بود که پس از برگزاری انتخابات و آغاز ریاست جمهوری حسن روحانی که با شعار اعتدال به قدرت رسید، قرار بود استراو برای حضور در  مراسم تحلیف  به تهران سفر کند. با انتشار  این خبر موجی از مخالفت با سفر او  به تهران از  سوی برخی افراد تندرو وبعضی نمایندگان افراطی مجلس شکل گرفت و سرانجام استراوا علام کرد  که به دلایل خانوادگی به مراسم تحلیف روحانی نمی آید.
اکنون  با اینکه دولت روحانی کار دشواری در زمینه سیاست خارجی پیش رو دارد اما نشانه‌هایی از  بهبود روابط میان ایران و انگلیس در پی انتخاب حسن روحانی دیده می شود. این بار ویلیام هیگ وزیر امور خارجه انگلیس، درخواست دیدار با روحانی را  در حاشیه سفر روحانی به نیویورک مطرح کرده است  و گویا دیدار این دو در حاشیه اجلاس سران سازمان ملل متحد در نیویورک، قطعی است.
شاید این دیدارها روابط تیره گذشته با بریتانیا و غرب را ترمیم کند  به این شکل دولت یازدهم بتواند در راستای تامین منافع ملی، سطح تحریم های  بین المللی  علیه کشور را کاهش دهد و پیام صلح ایرانیان را به دنیا برساند.

برچسب‌ها :

افزودن نظر جدید